تحقیق کاروفناوری آشنایی با اجزای سیستم انتقال قدرت و گیربکس

مطالب آموزشی و مرتبط با پودمان های سازوکارهای حرکتی و خودرو کاروفناوری نهم

آشنایی با سیستم های مکانیکی انتقال قدرت

سیستم های مکانیکی شامل مکانیزم های متعددی است که هر کدام بسته به نوع مکانیزم دارای تعاریف و مأموریت مشخصی هستند وظیفه ی عمومی مکانیزم های مکانیکی تبدیل یا انتقال انرژی و حرکت از شکلی به شکل دیگر یا از نقطه ای به نقطه ی دیگر است که معمولاَ با ضریبی از افزایش یا کاهش نیز همراه است.

در مطالب زیر گیربکس یا جعبه دنده مورد بررسی قرار می گیرد.

جعبه دنده ( گیربکس )

گیربکس ها از مهم ترین و مشهورترین مکانیزم های مکانیکی هستند که در اغلب ماشین آلات و تجهیزات صنعتی و خودرو مورد استفاده قرار می گیرند.

جعبه دنده ها دارای وظایفی به شرح زیر هستند.

1- انتقال حرکت دورانی از یک موقعیت به موقعیت دیگر.

2- افزایش یا کاهش سرعت حرکت دورانی.

3- تغییر جهت در محور حرکت دورانی

4- ترکیبی از وظایف بالا

گیربکس ها انواع متفاوتی از ساده و پیچیده دارند که می توانند قدرت ها و سرعت های مختلفی ایجاد نمایند. در گیربکس های ساده نسبت نیروی وارد شده به نیروی گرفته شده برابر یک است. و این گیربکس نه افزاینده و نه کاهنده است.

اما گیربکس های پیچیده با مکانیزم های مختلفی که دارند می توانند در زمینه کاهش یا افزایش نیرو و سرعت و قدرت فوق العاده عمل کنند.

چگونگی تشخیص و یا طراحی یک گیربکس کاهنده و افزاینده و ساده به شرح زیر است.

ارتباط قطرهای چرخ دنده ی متحرک و چرخ دنده ی محرک

در شکل فوق اگر قطر چرخ دنده را D نام گذاری کنیم و قطر چرخ دنده ی محرک (اولیه) را با D1 و قطر چرخ دنده ی متحرک (ثانویه) را با D2 نشان دهیم پس می توان گفت :

به عبارت دیگر اگر سرعت دورانی ورودی گیربکس با N1 و سرعت دورانی خروجی را با N2 نمایش دهیم در این صورت فرمول های زیر جاری است.

پس:

1- اگر دور محور ورودی یک گیربکس با دور خروجی آن یکسان باشد گیربکس را ساده می گویند.

2- اگر دور محور ورودی یک گیربکس  بزرگ تر از دور خروجی آن باشد گیربکس را کاهنده می گویند.

3- اگر دور محور ورودی یک گیربکس کوچک تر از دور خروجی آن باشد گیربکس را افزاینده می گویند.

تصویر زیر نمای برش خورده یک گیربکس پیچیده را نشان می دهد.

نگه داری گیربکس

در یک گیربکس وجود روغن یکی از اولین و ضروری ترین نیازمندی ها جهت کارکرد مناسب است که در صورت نبودن آن ایجاد سروصدا و اصطکاک و تخریب و گرما صورت می گیرد. پس با روغن کاری به وقت و با روغن مناسب می توان گیربکسی کارا و با مدت عمر بیشتری داشته باشیم.