تحقیق کاروفناوری مهم ترین اجزای ضروری سیم کشی مدارات برق ساختمان

مطالب کمک آموزش جهت تدریس پودمان برق درس کاروفناوری

کاروفناوری نهم

مهم ترین اجزای ضروری برای سیم کشی مدارات برق ساختمان

سیم ها و انواع آنها

ساختمان سیم ها

سیم ها از دو قسمت هادی و عایق تشکیل شده اند. هادی سیم ها عموماً مسی یا آلومینیومی هستند. ولی از مس، به دلیل داشتن حجم کم و هدایت بهتر (نسبت به دیگر فات) بیشتر استفاده می شود. عایق سیم ها از موادی پلاستیکی هستند که آن را به صورت لایه ای روی هادی روکش می کنند.

هادی های مورد استفاده در سیم کشی

چون در مدارهای الکتریکی از انواع مختلف هادی ها استفاده می شود لازم است که اشکال و مشخصات الکتریکی متداول ترین آنها را بشناسید برای مقایسهٔ مقدار مقاومت و اندازهٔ فیزیکی یک هادی با هادی دیگر باید واحد استانداردی در دست باشد. برای اندازه گیری قطر یک سیم، میلی متر وبرای طول آن واحد متر، در نظر گرفته شده است. استاندارد سطح مقطع سیم ها به میلی مترمربع است و از آن برای شماره گذاری سیم های روکش دار استفاده می شود. مثلاً سیم شمارهٔ یک و نیم به معنی آن است که سطح مقطع سیم 1/5 میلی مترمربع است.

انواع سیم ها

معمولاً جنس، عایق و نوع کاربرد سیم ها با حروف مشخص و استانداردی روی روکش خارجی آنها نوشته می شوند. به طوری که طبق استاندارد هر حرف معنی خاص خود را دارد. هر یک از حروف مفهوم به خصوصی دارد. مثلاً  N علامت سیم مسی است Y به معنی روکش پلاستیک (P.V.C) است.

کابل کواکسیال

مورد مصرف: برای سیم های آنتن تلویزیون و رابط دستگاه های صوتی و تصویری.

کلیدها

برای متوقف کردن جریان، باید حداقل یکی از سیم های حامل جریان الکتریکی قطع شود. یعنی مدار الکتریکی باز شود. برای به کار انداختن مجدد دستگاه باید مسیر قطع شده به حالت اول برگردد، یعنی مدار بسته شود. وسیله ای که عمل قطع و وصل را در مدار انجام می دهد کلید نام دارد. کلیدها متناسب با نوع عملکرد در مدار به انواع مختلف تقسیم بندی می شوند.

کلید یک پل

این کلید دارای یک پل، به عبارت دیگر یک دگمه برای قطع و وصل مسیر عبور جریان است. دگمهٔ قطع و وصل ممکن است به صورت فشاری، بالا و پایین یا چرخشی باشد. محفظه و سایر قسمت های عایق این کلید از جنس پلاستیک است. کلید یک پل در دو نوع توکار و روکار ساخته می شود.

شمای حقیقی و فنی این کلید در شکل زیر نشان داده شده است.

کلید دو پل

این کلید از دو کلید یک پل تشکیل شده است، که در مجاورت هم قرار گرفته و در یک محفظهٔ پلاستیکی گذاشته شده اند. با کلید دو پل می توان دو دسته لامپ را به دلخواه روشن و خاموش کرد.

شمای حقیقی و فنی این کلید در شکل زیر نشان داده شده است.

کلید تبدیل (تعویض)

این کلید دارای دو مسیر جریان است که با تغییر وضعیت این کلید می توانیم این دو مسیر را برای عبور جریان انتخاب کنیم. معمولاً از کلید تبدیل در راهروها و سالن ها که دارای درب های ورودی و خروجی هستند استفاده می شود تا بتوان از دو نقطهٔ ورودی و خروجی، روشنایی را کنترل کرد.

شمای حقیقی و فنی این کلید در شکل های زیر نشان داده شده است.

پریز برق

هرگاه بخواهیم انرژی الکتریکی ر ا مستقیماً مورد استفاده قرار دهیم، نیاز به وسیله ای داریم که بتوانیم انرژی الکتریکی موجود در خانه، مغازه، کارگاه یا کارخانه را به دستگاه مورد نظر (مانند یخچال، بخاری و…) برسانیم. این اتصال توسط جزئی از مدار به نام پریز انجام می شود. پریزها به دو دسته توکار و روکار، تقسیم می شوند. پریزهای برق با اتصال زمین دارای سه پیچ هستند که یکی از آنها مربوط به اتصال سیم زمین می باشد.

شمای حقیقی و فنی پریز در شکل های زیر نشان داده شده است.

پریز تلفن

برای تلفن پریزهای مخصوصی ساخته شده است که علائم مربوط به دستگاه روی آن ترسیم یا نوشته شده است؛ مثلاً علامت گوشی تلفن روی پریز تلفن نوشته می شود. از انواع دیگر پریز ،می توان از پریز آنتن هم نام برد

جعبه تقسیم

در سیم کشی اغلب لازم است که از سیم ها انشعاب گرفته شود. به همین دلیل در مسیر سیم ها جعبه ای به نام جعبهٔ تقسیم قرار داده می شود. جعبه تقسیم در دو نوع روکار و توکار ساخته می شود. جعبهٔ تقسیم در شکل زیر نشان داده شده است.

لامپ ها

لامپ وسیله ای است که انرژی الکتریکی را به انرژی نورانی تبدیل می کند و برای روشنایی استفاده می شود. امروزه لامپ های روشنایی در انواع مختلف ساخته شده اند. تصاویر چند لامپ متداول را در قسمت زیر مشاهده می کنید.

رلۀ زمانی

رله های زمانی در انواع مختلف و با ساختمان های گوناگونی ساخته می شوند. برای این که تعدادی لامپ را از چند نقطه روشن و خاموش کنند (مثلاً راهروهای طویل و دارای خروجی های متعدد و یا در راه پلهٔ ساختمان ها) از نوعی رلهٔ زمانی استفاده می شود که به آن رلهٔ راه پله می گویند. در مدار روشنایی راه پله با رلهٔ زمانی، با فشار به یک شستی که به جای کلید به کار گرفته شده است، رله شروع به کار می کند و لامپ های راه پله روشن می شوند و پس از گذشت زمان معینی که از قبل تنظیم شده است، خاموش می شوند.

بر روی رله های راه پله معمولاً دکمه ای وجود داردکه سه حالت خاموش، روشن دائم و روشن زمان دار توسط آن انتخاب می شود. معمولاً زمان تنظیمی بر روی رله به گونه ای است که فرد پس از ورود به راه پله بتواند با روشنایی لامپ ها به آخرین واحد آپارتمان برسد. محل مناسب برای نصب این رله در ورودی ساختمان کنار کنتور برق است.

دیمر

دیمر وسیله ای است که توسط آن می توان ولتاژ را تغییر داد و شدت نور لامپ را کم یا زیاد کرد. دیمر ولتاژ ورودی مصرف کننده را کنترل می کند. دیمر از نظر ظاهری شبیه به یک کلید معمولی است.دیمر معمولاًبرای کاهش یا افزایش نور لامپ های لوستر در سالن های پذیرایی و لامپ اتاق خواب مورد استفاده قرار می گیرد. دقت داشته باشید که از دیمر برای کنترل روشنایی لامپ های کم مصرف نمی توان استفاده کرد.